
Ponad dwa miliony złotych na zbadanie ewolucji ziemskiego pola grawitacyjnego
18 marca 2022, 06:33W ramach zwycięskiego projektu konkursu SONATA BIS 11, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, prof. Krzysztof Sośnica wraz z zespołem wykorzysta precyzyjne obserwacje laserowe i pomiary odległości do satelitów geodezyjnych, by dokładniej zbadać ewolucję ziemskiego pola grawitacyjnego.

Pokrywy lodowe topnieją wolniej niż przypuszczano
7 września 2010, 11:50Niewykluczone, że tempo topnienia lodów Grenlandii i Zachodniej Antarktyki zostało mocno przeszacowane. Nowe obliczenia sugerują, ze jest ono znacznie wolniejsze, niż dotychczas przypuszczano.

Mamy dowód na zderzenie egzoplanet?
15 lutego 2019, 11:44Po raz pierwszy znaleziono egzoplanetę, która przetrwała kolizję z inną planetą. A dowodem na prawdziwość badań, opublikowanych na łamach Nature Astronomy, ma być istnienie dwóch podobnych egzoplanet.

Wpływ efektu pociemnienia grawitacyjnego na widmo rotujących obiektów
4 kwietnia 2022, 05:33Egzotyczne, szybko rotujące obiekty, są w kręgu zainteresowań astrofizyków. Polscy astronomowie próbują uzyskać informacje o warunkach fizycznych panujących we wnętrzu szybko rotujących gwiazd neutronowych. W pracy opublikowanej w The Astronomical Journal [PDF] wzbogacili analizy o efekty wynikające ze zjawiska pociemnienia grawitacyjnego.

W papryczkach chili istnieją związki tłumiące ich pikantność. Przydadzą się w kuchni i medycynie
20 maja 2025, 08:20Papryczki chili słynne są ze swej pikantności. Odpowiada za nią kapsaicyna i jej pochodne, które działają na receptory bólu, powodując uczucie pieczenia w ustach. Poziom pikantności papryczek mierzy się za pomocą skali Scoville'a. Czysta kapsaicyna ma w niej 16 milionów punktów, a punktacja najostrzejszej papryczki chili sięga 2,7 miliona punktów. Dla porównania, sosy Tabasco mają do 5 tysięcy punktów. Okazuje się jednak, że niektóre papryczki chili, pomimo dużej zawartości kapsaicyny, są przy spożyciu wyraźnie mniej pikantne niż inne. Naukowcy odkryli właśnie trzy związki, które zmniejszają pikantność papryczek. A to z kolei każe zadać pytanie o wiarygodność skali Scoville'a.

Szampan jak morska bryza
29 września 2009, 09:34Bąbelki w szampanie to nie zwykły efekt podwójnej fermentacji czy coś, co stanowi o "urodzie" tego alkoholu. Naukowcy wykazali, że tworzą one mgiełkę – aerozol – dzięki której zapach unosi się z dna naczynia wprost do nosa pijącego (Proceedings of the National Academy of Sciences).

Piwa niskoglutenowe nie zawsze są niskoglutenowe
5 stycznia 2012, 06:50Ze względu na zawartość słodu jęczmiennego chorzy z celiakią (nietolerancją glutenu) nie mogą pić zwykłego piwa. Choć oferta piw niskoglutenowych wydawała się interesująca, najnowsze badania wykazały, że w niektórych nadal występuje wystarczająca ilość hordeiny, czyli glikoproteiny, która wraz z gliadyną stanowi gluten jęczmienia, by wywołać objawy choroby (Journal of Proteome Research).

Komórki nowotworowe komunikują się na większe odległości za pomocą egzosomów
13 maja 2019, 10:39Naukowcy z Politechniki Federalnej w Lozannie odkryli, że komórki nowotworowe wykorzystują egzosomy, by komunikować się ze sobą za pośrednictwem krwiobiegu.

Co łączy wykonane przez człowieka petroglify ze znalezionymi obok śladami dinozaurów?
25 marca 2024, 10:02Na stanowisku Serrote do Letreiro w brazylijskim stanie Paraíba zachowały się archeologiczne i paleontologiczne elementy krajobrazu. Stanowisko składa się z trzech wypiętrzeń skalnych o powierzchni ponad 15 000 m2. Paleontolodzy badają zachowane tam ślady teropodów, sauropodów i ornitopodów. Archeologów interesują liczne petroglify, składające się głównie z okręgów wypełnionych promieniście odchodzącymi liniami. Co jednak łączy ślady dinozaurów ze śladami pozostawionymi przez człowieka?

Resetujące wzdychanie
12 maja 2010, 13:24Po szczegółowym badaniu sposobu oddychania naukowcy zidentyfikowali przyczynę, dla której wzdychamy. Wg nich, dokonuje się wtedy "reset" układu oddechowego. Dzięki temu nieprzydatny, a nawet szkodliwy w danym momencie wzorzec zostaje zastąpiony innym.